XVI Letnie Igrzyska Olimpijskie odbyły się w Melbourne w Australii od 22 listopada do 8 grudnia 1956 roku. Miasto zdobyło prawo do organizacji zawodów nad Buenos Aires jednym głosem. Sama organizacja Igrzysk Olimpijskich w Australii była przez wielu postrzegana niejednoznacznie ze względu na oddalenie kontynentu.
Ze względu na oddalenie Australii i wysokie koszty biletów niektóre kraje generalnie odmówiły wysłania swoich sportowców, inne znacznie zmniejszyły liczbę swoich delegacji. Na domiar złego okazało się, że ze względu na zasady kwarantanny w imporcie zwierząt Melbourne nie będzie mogło zorganizować zawodów jeździeckich, w związku z czym musiały się odbyć w Sztokholmie. Po raz pierwszy w historii olimpiad kraj gospodarza stanął w obliczu bojkotu - Szwajcaria, Hiszpania i Holandia odmówiły udziału w igrzyskach w proteście przeciwko stłumieniu powstania ludowego przez wojska sowieckie na Węgrzech. Chiny nie wysłały swoich sportowców ze względu na udział w igrzyskach olimpijskich na Tajwanie. Było to tym bardziej zaskakujące, że Australia nie miała z tymi wydarzeniami nic wspólnego.
Mimo wszystkich trudności odbyły się Letnie Igrzyska Olimpijskie w Melbourne, na które przybyło 3184 sportowców z 67 krajów. Udział w tych Igrzyskach dla sportowców z półkuli północnej wiązał się ze znacznymi trudnościami – w szczególności ze względu na nietypowy termin Igrzysk i konieczność aklimatyzacji. Mimo to zawodnicy byli w stanie wykazać się najwyższym poziomem umiejętności i motywacji. Pierwsze miejsce w rywalizacji drużynowej zajęła drużyna ZSRR, zdobywając 37 złotych, 29 srebrnych i 32 brązowe medale. Drugie miejsce w tabeli zajęli olimpijczycy ze Stanów Zjednoczonych, którzy zdobyli 32 złote, 25 srebrnych i 17 brązowych medali. Zaszczytne trzecie miejsce przypadło gospodarzom Olimpiady, zdobyli 13 złotych, 8 srebrnych i 14 brązowych medali.
Jednym z najciekawszych był turniej piłki nożnej, w którym radziecka drużyna narodowa zdołała dotrzeć do finału i pokonać w nim drużynę jugosłowiańską. Na tej olimpiadzie drużyna radziecka odniosła 6 zwycięstw, zremisowała jeden mecz (później wygrywając w powtórce) i nigdy nie przegrała. Najtrudniejsze fizycznie i psychicznie były dwa mecze z drużyną Indonezji, których nikt przed olimpiadą nie traktował poważnie. Dobrze przygotowani fizycznie Indonezyjczycy w pierwszym meczu nie pozwolili radzieckim sportowcom zademonstrować swoich umiejętności, stosując bardzo potężną presję połączoną z solidną obroną, która nie pozwalała radzieckim zawodnikom przebić się przez pole karne. Pierwszy mecz zakończył się remisem, zgodnie z jego wynikami zawodnicy z ZSRR wyciągnęli niezbędne wnioski, nieco korygując swoją taktykę. W szczególności zaczęli bić więcej spoza pola karnego. W efekcie w powtórkowym meczu odniesiono przekonujące zwycięstwo 4:0.
Radzieccy lekkoatleci radzą sobie również dobrze w Melbourne. Słynny biegacz Valery Kuts zdobył od razu dwa złote medale na dystansach 5 i 10 tys. metrów, ustanawiając rekordy olimpijskie. Ale co najważniejsze, udało mu się ograć swojego odwiecznego rywala Anglika Gordona Peary'ego, który miał wygrać. Sowieccy lekkoatleci zwyciężyli w rzucie oszczepem i pchnięciu kulą wśród kobiet oraz w przejściu 20 km wśród mężczyzn. Władimir Safronow został pierwszym sowieckim mistrzem olimpijskim w boksie. W jeden z dni igrzysk sowiecki hymn rozbrzmiewał w tej samej sali 11 razy przez godzinę. Gimnastyczki z ZSRR zdobyły 11 złotych, 6 srebrnych i 5 brązowych nagród.
Węgierski bokser Laszlo Papp wygrał trzecią olimpiadę z rzędu, stając się pierwszym sportowcem w historii światowego boksu, któremu udało się to zrobić. Drugą olimpiadę w pięcioboju nowoczesnym wygrał Szwed Lars Hull.
Na zakończenie XVI Letnich Igrzysk Olimpijskich szli razem sportowcy ze wszystkich krajów, co było narodzinami kolejnej tradycji olimpijskiej.
