W latach 30. stolica Japonii miała być miejscem XII Olimpiady w 1940 roku. Jednak z powodu wybuchu II wojny światowej igrzyska się nie odbyły. Dwadzieścia lat później Tokio znów startowało, ale MKOl dał pierwszeństwo Rzymowi. Dopiero w 1964 roku na kontynencie azjatyckim odbyły się po raz pierwszy XVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie.
Przygotowania do Igrzysk Olimpijskich w Tokio były poważne: wyburzono wiele zrujnowanych domów, zbudowano nowe autostrady, mosty, wiadukty, wzniesiono nowoczesne obiekty sportowe, odnowiono stare hale, baseny i stadiony.
W Tokio zgromadziło się 5140 sportowców biorących udział w Igrzyskach z 93 krajów. Wspólnota Olimpijska uzupełniła się o nową dużą grupę krajów: Algierię, Kamerun, Kongo, Republikę Madagaskaru, Mali, Nigeria, Senegal, Zanzibar, Trynidad, Tobago. Po raz pierwszy wystąpili sportowcy z Dominikany, Nepalu i Mongolskiej Republiki Ludowej. Republika Południowej Afryki została zawieszona w uczestnictwie w Igrzyskach za dyskryminację rasową w sporcie.
Program Igrzysk Olimpijskich w Tokio był bardzo obszerny. Dodano do tego judo, siatkówkę kobiet i mężczyzn. We wszystkich rodzajach zawodów konkurencja między uczestnikami wyraźnie wzrosła. Podczas igrzysk sportowcy ustanowili 77 rekordów olimpijskich, 35 z nich stało się rekordami świata.
Sportowcy ZSRR radzili sobie gorzej niż w Rzymie i Melbourne, choć udało im się utrzymać prymat w nieoficjalnej imprezie drużynowej. Zdobyli 607, 8 punktów, Amerykanie - 581, 8. Drużyna ZSRR zdobyła 96 medali, w tym 30 złotych, 31 srebrnych i 35 brązowych. Drużyna USA otrzymała 90 medali: 36 złotych, 26 srebrnych i 28 brązowych.
Radzieccy ciężarowcy występowali znakomicie. Rudolf Plyukfelder i Aleksiej Wachonin (Shakhty), Vladimir Golovanov (Chabarovsk) i Leonid Zhabotinsky (Zaporoże) otrzymali złote medale, Władimir Kaplunow, Wiktor Kurentsow i Jurij Własow - srebrne medale.
Pierwsze miejsce drużynowe zdobyli także bokserzy ze Związku Radzieckiego, zdobywając 3 złote, 4 srebrne i 2 brązowe medale. Najlepsi byli Moskale Borys Łagutin i Stanisław Stiepaszkin, a także Leningrader Walery Popenczenko, uznany za najlepszego boksera turnieju olimpijskiego.
Pierwszy złoty medal w historii sowieckiego żeglarstwa wywalczono w Tokio. Jego właścicielką była 16-letnia Galina Prozumenshchikova z Sewastopola, która przepłynęła najszybszy dwustumetrowy styl klasyczny. Osiemnastoletni amerykański pływak Donald Schollander zdobył cztery złote medale i ustanowił nowy rekord świata - przepłynął 400 metrów stylem dowolnym w 4 minuty i 12,2 sekundy.
Sportowcy bardzo dobrze pokazali się na igrzyskach olimpijskich. Ustanowili jedenaście rekordów świata i poprawili 71 rekordów olimpijskich. Trzy złote medale zdobyły siostry Press: w rzucie dyskiem, pchnięciu kulą i pięcioboju. Po raz pierwszy w historii igrzysk maratończyk Ababa Bikila wygrał po raz drugi z rzędu. Ustanowił także nowy rekord świata na Igrzyskach w Tokio.
Zawodniczka Ludmiła Pinajewa odniosła swoje pierwsze osobiste zwycięstwo olimpijskie, rywalizując w wioślarstwie w kajakach, wyprzedzając rywalki z Austrii i Rumunii o 0,76 sekundy. Legendarny sportowiec z ZSRR Wiaczesław Iwanow również został zwycięzcą w wioślarstwie kajakowym, choć zwycięstwo to nie było dla niego łatwe. Dwa tygodnie przed zawodami ciężko zachorował, potem pojawiły się problemy z łodzią, ale zawodnik znalazł siłę i odwagę, by ciężko walczyć do końca i zdobył złoty medal.
Generalnie Igrzyska Olimpijskie w Tokio minęły tak, jak przystało na zawody sportowe tego poziomu: z wielką pasją, żelazną wolą zwycięstwa i pełnym poświęceniem większości jej uczestników.
