Uczciwość, szacunek dla przeciwników i sędziów – to podstawowe zasady, które promuje się w sporcie. Te idee są oficjalnie zapisane w ruchu znanym na całym świecie jako fair play.
Kluczowe zasady
Fair play (przetłumaczone z języka angielskiego) to zbiór zasad moralnych i etycznych, które obowiązują w sporcie. Ten kod ma na celu uczynienie sportu uczciwym i uczciwym.
Podstawową zasadą fair play jest szacunek dla przeciwnika, sędziów i reguł gry. Sportowcom nakazuje się podejmowanie wszelkich decyzji arbitrów, kwestionując je w szczególny sposób i możliwie jak najbardziej poprawnie.
Fair play zabrania stosowania dopingu i wszelkich innych środków sztucznej stymulacji. Zasady fair play przewidują, że zawodnicy muszą mieć równe szanse na wygraną na początku zawodów. Jednocześnie zaleca się uczestnikom powściągliwość emocji i odpowiednią akceptację wyników konkursu.
Historia fair play
Koncepcja ta zaczęła się pojawiać w epoce kształtowania się współczesnego sportu, w XIX wieku. Wówczas rywalizacje sportowe odbywały się głównie pomiędzy przedstawicielami średnich i wyższych warstw społeczeństwa. Istniały pewne zasady zachowania dżentelmena, który zwracał większą uwagę na sam przebieg gry niż na jej wynik.
Fair play rozwinął się w ruchu olimpijskim, który promował idee humanistyczne, dążył do uczynienia sportu bezinteresownym i ukierunkował go na kształtowanie harmonijnej osobowości.
Organizacja ruchu
Na całym świecie ruch fair play jest koordynowany przez Międzynarodową Radę Nauki o Sporcie i Wychowaniu Fizycznym (ICSSPE), która powstała w 1958 roku. Specjalne piony promujące ideę fair play istnieją również w ramach komitetów olimpijskich różnych krajów oraz międzynarodowych federacji sportów indywidualnych. Szczególną uwagę zwraca się na prace nad upowszechnianiem norm fair play w sporcie dzieci i młodzieży.
Przykłady fair play
W świecie sportu było wiele przypadków, w których zawodnicy kierowali się zasadami fair play. Klasycznym przykładem szlachectwa w sporcie jest jednak zachowanie piłkarza reprezentacji ZSRR Igora Netto.
W 1962 roku sowiecka drużyna rozegrała mecz fazy grupowej Pucharu Świata z reprezentacją Urugwaju. Reprezentacja Związku Radzieckiego strzeliła gola dla Latynosów, ale piłka trafiła do siatki, przelatując przez utworzony w niej otwór. Piłka nie powinna była być liczona, na co Net zwrócił uwagę sędziemu. W rezultacie bramka została słusznie anulowana, a drużyna ZSRR nadal wygrała ten mecz.