Qigong to starożytny chiński system opieki zdrowotnej, który dał początek wielu stylom wushu i kung fu. Qigong to coś więcej niż zestaw ćwiczeń terapeutycznych i poprawiających zdrowie. Obejmuje koncepcje filozoficzne, techniki oddechowe i różne rodzaje medytacji.
W Chinach qigong uważany jest z jednej strony za odrębny rodzaj sztuk walki, z drugiej zaś jego ćwiczenia i postulaty są zaliczane do wszystkich bez wyjątku sztuk walki i stanowią ich integralną część. W swoim pochodzeniu qigong jest chińską wersją indyjskiej jogi. Praktycy Qigong mówią o nim pozytywnie jako o doskonałym narzędziu do utrzymania zdrowia fizycznego i psychicznego. Ponadto medytacyjna praktyka qigong w połączeniu z ćwiczeniami gimnastycznymi jest stosowana w leczeniu stresu, alternatywnym leczeniu chorób, poprawie odporności i harmonizacji pracy ciała, jego narządów i układów.
Qigong jest bardzo rozpowszechniony w Chinach. Według niepotwierdzonych doniesień około 10% chińskiej populacji regularnie i systematycznie praktykuje ćwiczenia qigong. Qigong nie jest rozpowszechniony w Rosji.
Krytycy zwracają jednak uwagę, że qigong nadal jest medycyną alternatywną, a wszystkie badania dotyczące wpływu qigong na leczenie chorób nie są wystarczająco przekonujące. Co więcej, wielu sceptyków otwarcie nazywa qigong pseudonauką. Jest to częściowo winne licznym instruktorom o niskich kwalifikacjach, których złudzenia i nadużycia doprowadziły do degradacji i spadku zaufania do qigong jako systemu opieki zdrowotnej.
Wpływ qigong na ludzkie ciało
Czikung walki, który rozwijał się od tysięcy lat równolegle z chińskimi sztukami walki, ma na celu podniesienie fizycznych i energetycznych możliwości organizmu, zwiększenie zdolności bojowych człowieka: zwiększenie siły ciosów, ochronę ciała przed ciosy wroga. Wiele technik nagromadzonych w bojowym qigong zostało zrewidowanych z nowoczesnych stanowisk naukowych i wykorzystanych do szkolenia sił specjalnych w Chinach, a także dla chińskich sportowców. Sukces chińskiej drużyny narodowej na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008 sami Chińczycy tłumaczyli stosowaniem przez sportowców ciężkiego treningu psycho-treningowego zapożyczonego z qigong.
Taiji lub taijiquan, które cieszy się pewną popularnością w naszym kraju, jest dynamicznym ćwiczeniem qigong, które ukształtowało się w odrębnym kierunku, mającym zarówno zastosowanie zdrowotne, jak i bojowe.
Od czasów starożytnych chińscy uzdrowiciele stosowali medyczny kierunek qigong w celu promowania zdrowia, zapobiegania chorobom i leczenia chorób. We współczesnych Chinach praktyki medyczne qigong są masowo stosowane w szpitalach wraz z osiągnięciami współczesnej medycyny. Chińscy lekarze nie przeciwstawiają tradycyjnego qigong nowoczesnej medycynie, stosują oba te środki jako komplementarne względem siebie.
Badania potwierdzające skuteczność qigong
Od ponad 20 lat w Europie i Stanach Zjednoczonych prowadzone są szeroko zakrojone badania nad wpływem qigong na zapobieganie i leczenie chorób. Według Uniwersytetu Harvarda (USA) wykazano, że ćwiczenia qigong są tak samo skuteczne w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi, jak leki na receptę. Co więcej, qigong obniża poziom cholesterolu we krwi oraz zmniejsza ryzyko zawałów serca i chorób nerek.
Badania przeprowadzone w szpitalu wojskowym w San Diego wykazały, że personel wojskowy ćwiczący qigong jest o 70% mniej narażony na przeziębienie niż ci, którzy nie ćwiczą qigong.
W Niemczech wielu psychiatrów przyjęło praktyki oddychania i medytacji qigong, aby leczyć choroby związane ze stresem. W połączeniu z antydepresantami qigong doskonale zwalcza objawy depresji, poprawia samopoczucie i funkcje poznawcze oraz poprawia jakość snu.
Eksperymenty Szwajcarskiego Instytutu Badawczego przeprowadzone w latach 1974-1975 wykazały, że mistrz qigong jest w stanie osiągnąć stan spokoju i relaksu, którego nie można osiągnąć nawet podczas snu.
W 1970 roku Johann Schultz, twórca treningu autogenicznego, opublikował artykuł, w którym uznał odprężające ćwiczenia qigong za „chińską wersję treningu autogenicznego”.